Waarom hebben jongeren vaak last van droge ogen?
- Leonie
- 05 november 202505 nov 2025
- Bekeken: 27
Ogen die geïrriteerd aanvoelen, rood worden of juist overmatig tranen… het klinkt tegenstrijdig, maar dit zijn allemaal signalen van droge ogen. Een vervelende kwaal, die je niet alleen bij ouderen ziet. Steeds vaker horen we dat ook jongeren ermee te maken krijgen. Maar hoe komt dat precies? En wat kunnen ze eraan doen? Dat leggen we je in dit blog uit.
Wat zijn droge ogen?
Laten we beginnen met uit te leggen wat droge ogen nu eigenlijk zijn. Bij droge ogen is er kort gezegd iets mis met de traanfilm — het dunne, beschermende laagje dat het oog vochtig houdt. Dat kan betekenen dat de ogen te weinig traanvocht aanmaken, of dat de kwaliteit van het traanvocht niet goed is.
Tranen komen niet alleen bij huilen vrij. Ze hebben ook een belangrijke functie voor de gezondheid van je ogen: ze smeren het oog, verwijderen vuil en beschermen het hoornvlies tegen uitdroging en infecties. Als dat systeem niet goed werkt, kan het oogoppervlak geïrriteerd raken. Je merkt dat bijvoorbeeld doordat je ogen branderig aanvoelen, je wazig ziet of doordat het lijkt alsof er zand in je ogen zit.
En wist je dat bij langdurige of chronische droogte er schade aan het oogoppervlak kan ontstaan? Wanneer droge ogen langere tijd aanhouden, spreken oogartsen zelfs van het droge-ogen-syndroom – een aandoening waarbij het oogoppervlak voortdurend onvoldoende gehydrateerd zijn. Dat klinkt misschien zorgwekkend, maar het goede nieuws is dat droge ogen meestal relatief eenvoudig te behandelen zijn. Voordat we ingaan op de oplossingen, is het belangrijk eerst te begrijpen wat de mogelijke oorzaken zijn.
Wat is de oorzaak van droge ogen?
Er zijn veel verschillende oorzaken die droge ogen kunnen veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan:
- Medische aandoeningen, zoals diabetes of schildklierproblemen, die invloed hebben op de traanproductie.
- Medicijngebruik, zoals antihistaminica (tegen allergieën) of antidepressiva, die de slijmvliezen uitdrogen.
- Hormonale veranderingen, bijvoorbeeld tijdens de overgang, zwangerschap of puberteit.
- Ontstekingen of operaties aan of rond het oog, die de traanproductie (tijdelijk) kunnen verstoren.
- Omgevingsfactoren, zoals airconditioning, verwarming of droge lucht.
- Het dragen van contactlenzen, die het zuurstofgehalte bij het oogoppervlak kunnen verlagen of wrijving veroorzaken.
Veel van deze factoren kunnen op elke leeftijd voorkomen. Maar waarom zien we droge ogen dan tegenwoordig juist zo vaak bij jongeren? Dat heeft vooral te maken met intensief schermgebruik en leefstijl. Daarom besteden we in dit artikel wat extra aandacht aan deze twee aspecten, zodat je beter begrijpt hoe ze bijdragen aan droge ogen en wat eraan te doen is.
De relatie tussen schermgebruik en droge ogen
Onze wereld is de afgelopen jaren nóg digitaler geworden. Volgens onderzoek zitten Nederlanders gemiddeld zo’n 5 tot 7 uur per dag achter een scherm — dat is dus bijna een derde van de dag! We scrollen op onze telefoon, kijken series op de tablet of televisie en werken of studeren achter de laptop.
Bij langdurig schermgebruik neemt de knipperfrequentie af. Normaal knipperen we zo’n 15 tot 20 keer per minuut, maar tijdens geconcentreerd kijken naar een scherm kan dat teruglopen tot slechts 5 keer per minuut. Het gevolg: de tranen worden minder goed over het oog verdeeld en verdampen sneller.
Ook bij jongeren is dat effect zichtbaar. Op school of tijdens de studie worden laptops en tablets volop gebruikt, en in de vrije tijd komt er nog eens urenlang gamen, scrollen op social media of streamen van series bij. Daarbij komt dat veel jongeren hun klachten niet direct herkennen als “droge ogen” door te veel schermgebruik. Vermoeide, branderige ogen worden al snel gezien als iets normaals – iets wat “erbij hoort” na een dag vol schermen. Toch is het goed om die signalen serieus te nemen.
Leefstijl en omgevingsfactoren
Niet alleen schermen, maar ook de leefstijl speelt een grote rol bij het ontstaan van droge ogen. Jongeren brengen tegenwoordig veel tijd door binnen, vaak in ruimtes met airconditioning of verwarming. Dat maakt de lucht droog, waardoor de traanfilm sneller verdampt.
Ontspanning vindt steeds vaker plaats achter een scherm. Urenlang gamen, series kijken of scrollen op een telefoon in een slecht geventileerde kamer betekent dat de ogen nauwelijks frisse lucht krijgen.
Ook voeding heeft invloed. Gezonde ogen hebben baat bij voldoende omega-3-vetzuren (zoals in zalm, walnoten en lijnzaad) en vitamine A, die helpen bij de aanmaak van gezonde traanfilmcomponenten. Jongeren eten niet altijd even gevarieerd, en drinken bovendien vaak te weinig water — waardoor het lichaam (en dus ook de ogen) sneller uitdrogen.
Daarnaast kunnen verstopte meibomklieren in de oogleden een rol spelen. Deze kleine kliertjes produceren vet dat voorkomt dat traanvocht verdampt. Wanneer ze niet goed werken – bijvoorbeeld door ontstekingen, restjes make-up of een slordige gezichtsverzorging – droogt het oogoppervlak sneller uit. Bij jongeren komt dit vaker voor omdat ze soms make-up helemaal niet verwijderen voor het slapen gaan, onregelmatig reinigen, of simpelweg weinig aandacht besteden aan oog- en huidhygiëne.
Droge ogen herkennen bij kinderen en tieners
De symptomen van droge ogen zijn bij jongeren hetzelfde als bij volwassenen: branderigheid, roodheid, tranen of een zandkorrelig gevoel. Het verschil is dat kinderen en tieners vaak anders aangeven wat ze voelen of niet goed kunnen uitleggen waar ze nu precies last van hebben. Let als ouder bijvoorbeeld op:
- Veelvuldig in de ogen wrijven
- Klagen over een branderig of zandkorrelig gevoel
- Rode ogen zonder duidelijke ontsteking
- Overmatig tranen (een reflex op droogte)
- Vermoeide of “doffe” blik, vooral aan het einde van de dag
Door deze signalen te herkennen, kun je kinderen en tieners helpen de juiste maatregelen te nemen, zoals pauzes bij schermgebruik, voldoende drinken of het gebruik van geschikte oogdruppels.
Wat kun je doen tegen droge ogen?
Het belangrijkste is om de oorzaak te achterhalen. Vaak is er niet één boosdoener, maar een combinatie van factoren zoals schermtijd, leefstijl en lenzengebruik.
- Geef je ogen rust
Zorg voor voldoende schermpauzes. Pas de 20-20-20-regel toe en probeer na elke intensieve taak de ogen even te laten ontspannen. Ook buiten zijn helpt: daglicht en frisse lucht stimuleren de traanproductie. - Let op je knippergedrag
Klinkt gek, maar bewust vaker knipperen helpt echt. Zet eventueel een herinnering op je scherm of gebruik apps die pauzemomenten aangeven. - Verbeter je omgeving
Vermijd droge lucht en airco die direct in je gezicht blaast. Zet af en toe een raam open of gebruik een luchtbevochtiger. - Drink voldoende en eet gezond
Hydratatie is essentieel voor gezonde ogen. Drink minimaal 1,5 liter water per dag en eet voedingsmiddelen met omega-3-vetzuren, zoals vis of noten. - Draag je lenzen verstandig
Draag je contactlenzen niet langer dan aangeraden, en zorg voor goede hygiëne bij het inzetten en uitnemen. Heb je veel last van droge ogen? Wissel dan eens af met een bril of gebruik oogdruppels die geschikt zijn voor lensdragers. - Wees alert bij medicatiegebruik
Sommige medicijnen – bijvoorbeeld tegen acne of allergieën – kunnen de traanproductie verminderen. Overleg bij twijfel met je arts of opticien.
Wanneer naar de opticien of optometrist?
Als de klachten blijven aanhouden, is het verstandig om de ogen te laten nakijken. Een opticien of optometrist kan de kwaliteit van het traanfilm meten en beoordelen of er sprake is van onderliggende problemen. Soms is het nodig om tijdelijk andere lenzen te gebruiken, of om specifieke oogdruppels te gebruiken die het natuurlijke evenwicht herstellen.
Bij 123Lens vind je verschillende soorten oogdruppels die geschikt zijn voor lensdragers en helpen bij droge of vermoeide ogen. Ze vullen de traanfilm aan en zorgen voor directe verlichting — zonder het natuurlijke proces van je ogen te verstoren.
