Droge ogen tijdens de overgang: wat kun je doen?

De overgang zorgt voor een verstoorde hormoonhuishouding in het lichaam van een vrouw. Het oestrogeenlevel daalt en dat heeft veel (onverwachte) gevolgen. Ook je ogen worden beïnvloed door deze verandering in je hormoonspiegel. 

Oestrogeen is belangrijk bij het aanmaken van traanvocht. Als het oestrogeenlevel daalt tijdens de overgang, kunnen je slijmvliezen minder, meer of een lagere kwaliteit traanvocht aanmaken. Dat zorgt voor droge ogen. Hoe dat zit – en wat je ertegen doet – lees je in deze blog. 

Symptomen van droge ogen 

Het is vaak snel duidelijk wanneer je last hebt van droge ogen. Je ogen irriteren, jeuken, en worden rood. Deze symptomen trekken normaal gesproken weer snel weg, maar tijdens de overgang kan de droogte lang aanhouden. Uiteindelijk kan dat leiden tot het droge ogen syndroom. Je ogen krijgen dan chronisch te weinig vocht of vocht van te lage kwaliteit. 

Naast rode ogen, irritatie en jeuk hebben droge ogen veroorzaakt door de overgang de volgende mogelijke symptomen:

• Wazig zicht
• Extra gevoeligheid voor licht
• Last van je contactlenzen
• Vermoeide ogen
• Branderig gevoel
• Pijnlijke ogen
• Slijmafscheiding
• Veel tranen

Meer traanvocht tijdens de overgang 

Veel tranen? Dat klinkt als een gek symptoom voor droge ogen. Toch kunnen droge ogen voor extra traanvocht zorgen. Als je lichaam doorheeft dat je ogen uitdrogen, maakt het ‘reflextranen’ aan om extra vocht naar je ogen te brengen. Deze reflextranen bevatten vaak een verkeerde samenstelling van vocht, vet en eiwitten, zeker tijdens de overgang. 

Hierdoor verdampen de tranen snel en drogen je ogen nog meer uit. Dat zorgt voor een vicieuze cirkel waarbij je lichaam steeds meer tranen aanmaakt waardoor je ogen steeds meer uitdrogen.

Droge ogen tijdens de overgang behandelen 

Droge ogen die veroorzaakt worden door een verstoorde hormoonspiegel vragen soms om een andere behandeling dan ‘gewone’ droge ogen. Daarom is het belangrijk om altijd een medisch specialist te raadplegen wanneer je last krijgt van droge ogen tijdens de overgang. 

Zo’n specialist kan zien of je droge ogen veroorzaakt worden door de overgang of door iets anders, zoals hooikoorts of computerogen. Gebruik niet zomaar de eerste beste oogdruppels. Dat kan de problemen zelfs erger maken.

Hormoontherapie 

Een arts kan er voor kiezen om een hormoontherapie voor te schrijven. Daarmee wordt het probleem bij de kern aangepakt. Hormoontherapie is echter niet voor iedereen geschikt. En sommige vrouwen hebben er zelf bezwaren tegen. 

Oogdruppels

Daarom komt het vaker voor dat een arts specifieke oogdruppels, ooggel of kunstmatige tranen zal voorschrijven. Deze behandeling is niet zo zeer gericht op het voorkomen van droge ogen, maar vooral op het verminderen van de vervelende symptomen, zoals irritatie en jeuk. 

Tranen stoppen

Soms kan een arts ervoor kiezen de traanafvoer-kanaaltjes (tijdelijk) af te sluiten. Daardoor krijg je geen tranen van slechte kwaliteit meer op je ogen, waardoor de vicieuze cirkel van tranen en uitdrogen wordt gestopt.  

Droge ogen voorkomen door gezonde leefstijl 

Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen. Een gezonde leefstijl kan veel problemen en ongemak tijdens de overgang voorkomen of verminderen. Ook (de symptomen van) droge ogen kunnen deels voorkomen worden door een gezonde leefstijl. 

Eet gezond en drink genoeg water. Daarmee voorzie je je lichaam van de juiste en voldoende voedingsstoffen. Gezonde vetten, omega-3, -6 en -9, verse ingrediënten en vitamines houden je ogen gezond. Verwerkt eten (zoals fastfood) en suikers zijn juist slecht voor je ogen.

Stop daarnaast met roken (als je dat doet) en drink met mate. Daarmee houd je je lichaam gezond, voorkom je uitdroging en vermijd je geïrriteerde ogen door sigarettenrook. Let er daarnaast op dat je niet te lang achter een scherm blijft zitten en ga regelmatig naar buiten voor wat lichamelijke activiteit. 

Contactlenzen dragen tijdens de overgang 

Als je last hebt van droge ogen, kunnen je lenzen voor extra irritatie zorgen. Wanneer je te veel, te weinig, of te slechte kwaliteit traanvocht op je ogen hebt, kunnen je lenzen daar slecht op reageren. Ze drogen je ogen bijvoorbeeld nog sneller uit door het traanvocht ‘op te zuigen’. Of ze liggen niet meer goed op je ogen en vallen gemakkelijk uit.

Gelukkig betekent dat niet per se dat je geen lenzen kan dragen tijdens de overgang. Het betekent vooral dat je goed moet blijven opletten. En dat je misschien iets vaker bij de optometrist langs moet gaan om je ogen en contactlenzen te laten controleren. 

Die kan bijvoorbeeld een ander soort lenzen voorschrijven, zoals silicone hydrogel lenzen. Of je adviseren over te stappen op daglenzen, waardoor je elke dag een fris en schoon paar lenzen in doet. Met het juiste advies kun je nog lang genieten van alle voordelen die contactlenzen te bieden hebben.