Wat voor effect hebben de verwarming en airco op je contactlenzen?

Of je nu in de winter de verwarming wat hoger zet of in de zomer juist de airco aanzet om af te koelen – het heeft effect op je ogen en misschien nog wel meer op je contactlenzen! Misschien herken je het wel: je zit binnen met de verwarming aan of in de auto met de airco en opeens voelen je lenzen droog of geïrriteerd aan. Hoe komt dat precies, en belangrijker, wat kun je eraan doen?

Verwarming en lenzen

De traanfilm en je contactlenzen

Om te begrijpen waarom verwarming en airco invloed hebben op je lenzen, is het belangrijk om te kijken naar de fysiologie van je ogen.

De buitenste laag van het oog is de cornea, ook wel het hoornvlies genoemd. Deze heldere laag beschermt je oog tegen vuil en bacteriën en zorgt ervoor dat licht goed op het netvlies valt. De cornea bevat geen bloedvaten en krijgt haar voeding en zuurstof onder andere via de traanfilm.

De traanfilm houdt je ogen gehydrateerd, schoon en soepel. Hij bestaat uit drie lagen: vet, water en slijm. Samen vormen ze een beschermend laagje dat voorkomt dat je ogen uitdrogen en datzelfde laagje zorgt ervoor dat je lenzen soepel over het oog kunnen glijden.

Als de traanfilm uitdroogt, wordt dat beschermende laagje dunner en minder stabiel. Daardoor verdampt vocht sneller van het oogoppervlak en dat merk je aan kleine signalen: je ogen kunnen droog of trekkerig aanvoelen, soms licht branderig of vermoeid. Het gladde, hydraterende laagje dat normaal zorgt voor comfort en helder zicht werkt minder goed, waardoor je ogen gevoeliger worden voor omgevingsfactoren zoals wind, stof of luchtstromen van de verwarming.

En dat merk je ook aan je lenzen. Zonder een stabiele traanfilm glijden ze minder soepel over het oogoppervlak en kunnen ze stroef of plakkerig aanvoelen. Je kunt er zelfs rode ogen van krijgen. Verwarming en airco versterken dit effect: ze zorgen allebei voor droge lucht, waardoor vooral de waterlaag van de traanfilm sneller verdampt. Silicone hydrogel-lenzen houden over het algemeen iets beter vocht vast, maar ook die kunnen droog aanvoelen in een omgeving met een lage luchtvochtigheid.

Droge lenzen door verwarming

Verwarming en de luchtvochtigheid

Het belangrijkste effect van verwarming op het binnenklimaat is dat het de luchtvochtigheid verlaagt. Of je nu radiatoren, vloerverwarming, een elektrische kachel of een airco op verwarmingsstand gebruikt – het resultaat is hetzelfde: drogere lucht.

Droge lucht betekent snellere verdamping van het traanvocht. Daardoor kunnen je ogen trekkerig, branderig of vermoeid aanvoelen. En bij lensdragers komt daar nog een extra laagje ongemak bij: de lens droogt zelf ook sneller uit. Vooral wanneer de verwarming dicht bij je zit of je veel tijd achter een scherm doorbrengt, kan het effect toenemen. Tijdens geconcentreerd werk knipper je namelijk minder vaak, waardoor je ogen nóg droger worden – een dubbele uitdaging voor je lenzen.

Gebruik je een airco die warme lucht de auto of de ruimte in blaast? Dan zorgt die luchtstroom ook nog eens voor een extra uitdrogend effect. Hoe dat zit lees je hieronder.

Airco en lenzen

Airco en droge ogen

Airconditioning zorgt voor verkoeling of verwarming en heeft daardoor een vergelijkbaar uitdrogend effect als de gewone verwarming. Een airco haalt bovendien vocht uit de lucht en blaast dan ook tegelijkertijd nog luchtstromen rond in de ruimte. Die luchtstromen raken direct je gezicht en ogen, waardoor het vocht op het oogoppervlak nog sneller verdampt.

Je kunt het vergelijken met wind: wie ooit op de fiets met tegenwind heeft gereden, weet hoe droog je ogen dan kunnen aanvoelen. Het is eigenlijk hetzelfde als fietsen met tegenwind: je ogen drogen sneller uit. De luchtstroom van de airco heeft hetzelfde effect, weliswaar iets subtieler maar wel constant.

Zit je in de auto of op kantoor vaak recht in de luchtstroom van de airco? Dan is de kans groot dat je de onderstaande symptomen van droge ogen of droge lenzen herkent. Gelukkig kun je er veel aan doen om ze te voorkomen.

Symptomen van droge ogen en droge lenzen

Wanneer de traanfilm minder stabiel wordt, merk je dat meestal vrij snel aan je ogen. Ze voelen anders aan dan normaal – wat droger, gevoeliger of minder ontspannen. Dat komt doordat de natuurlijke beschermlaag op het oogoppervlak niet meer optimaal werkt, waardoor je ogen iets sneller geïrriteerd raken.

Iedereen ervaart het anders, maar dit zijn de meest herkenbare klachten bij droge ogen of droge lenzen:

  • wazig of wisselend zicht;
  • rode of branderige ogen;
  • een droog of trekkerig gevoel;
  • lenzen die stroever aanvoelen of lichtjes verschuiven;
  • vermoeide ogen, vooral aan het einde van de dag of bij beeldschermwerk.

Soms lijkt het alsof je lens niet goed meer “past” of dat er iets onder zit, terwijl het in werkelijkheid gewoon een tekort aan traanvocht is. Dat is vervelend, maar gelukkig meestal onschuldig en goed te verhelpen met wat kleine aanpassingen in je omgeving of lensroutine.

Wat kun je zelf doen?

Je kunt gelukkig veel zelf doen om droge ogen en lenzen te voorkomen – hieronder vind je praktische tipsvoor de winter én de zomer.

In de winter (verwarming)

  • Zet een bakje water op de verwarming of gebruik een luchtbevochtiger.
  • Vermijd stofophoping rondom radiatoren; dat houdt de lucht schoner.
  • Zet de verwarming niet te hoog; 19 à 20 graden is vaak voldoende.

In de zomer (airco)

  • Richt luchtroosters van auto of kantoor niet op je gezicht.
  • Zet de airco op een gematigde stand – hoe kouder, hoe droger de lucht.

Algemeen

  • Overweeg daglenzen als je vaak last hebt van droge ogen; die voelen frisser en comfortabeler aan.
  • Reinig je lenzen en lenshouder zorgvuldig – bij droge ogen is je oogoppervlak kwetsbaarder, en dus gevoeliger voor bacteriën.
  • Neem af en toe een lensvrije dag als je ogen echt vermoeid aanvoelen.
  • Knipper bewust vaker bij beeldschermwerk.
  • Maak gebruik van hydraterende oogdruppels zonder conserveermiddelen; die kun je veilig gebruiken met lenzen.
  • Drink voldoende water, want hydratatie begint van binnenuit.

Met deze gewoontes kun je veel irritatie voorkomen en je lenzen het hele jaar door comfortabel blijven dragen.

Last van je ogen door airco of verwarming?

Wanneer is het goed om advies te vragen?

In de meeste gevallen zijn droge ogen of tijdelijke irritatie onschuldig en verdwijnen ze vanzelf zodra de luchtvochtigheid beter is of je wat aanpassingen hebt gedaan.

Maar blijft het probleem aanhouden, bijvoorbeeld omdat je last hebt van:

  • aanhoudende droogte of branderigheid
  • pijn of toenemende roodheid
  • wazig zicht dat niet verdwijnt
  • gevoelige ogen ondanks goede lenshygiëne

Dan is het verstandig om even contact op te nemen met je opticien of contactlensspecialist. Soms ligt er een onderliggend probleem aan ten grondslag, zoals een verminderde traanproductie of een lens die niet meer goed past.

Wees gerust: meestal is het eenvoudig op te lossen met een andere lenssoort, kortere draagtijden of een paar kleine aanpassingen in je routine.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *