Verschillende kleuren ogen: hoe kan dat?
- Leonie
- 01 november 202301 nov 2023
- Bekeken: 2297
Er zijn veel verschillende oogkleuren: van blauw tot bruin, en van groen tot grijs. De meeste mensen hebben twee dezelfde kleuren ogen, maar bij sommige mensen zit er kleurverschil tussen hun linker- en rechteroog. Ben jij benieuwd hoe dat kan? In dit artikel vertellen wij je er alles over.
Heterochromie: de oorzaak van twee verschillende kleuren ogen
Wanneer iemand twee verschillende kleuren ogen heeft, dan noemen we dat (met een medische term) heterochromie. Heterochromie is een pigmentafwijking die ervoor zorgt dat de iris van je linkeroog niet precies dezelfde kleur heeft als de iris in je rechteroog.
Je oogkleur is erfelijk en wordt bepaald door je genen die melanine aanmaken. De hoeveelheid melanine in je oog bepaalt de uiteindelijke kleur van je iris. Mensen met bruine ogen hebben het meeste melanine, gevolgd door blauw en groen. Wanneer je heterochromie hebt, heeft je oog (of één van je ogen) een gebrek aan melanine, waardoor er een kleurverschil kan ontstaan tussen beide ogen.
Wist je dat heterochromie niet alleen bij mensen voorkomt, maar ook bij honden en katten?
De verschillende vormen van heterochromie
Heterochromie kan optreden in meerdere vormen. Hieronder hebben we ze in het kort voor je op een rijtje gezet.
Volledige heterochromie
Bij dit type heterochromie hebben beide ogen een volledig andere kleur. Het rechteroog kan hierbij bijvoorbeeld blauw zijn, terwijl het linkeroog bruin of groen is. Dit type heterochromie komt veel voor bij diersoorten, maar weinig bij mensen. Slechts 4 op de 1 miljoen mensen heeft last van volledige heterochromie.
Gedeeltelijke heterochromie
Gedeeltelijke heterochromie is de vorm waarbij een deel van de iris in het oog een andere kleur heeft dan de rest van het oog. Misschien heb je blauwe ogen, met bijvoorbeeld een klein beetje bruin erdoorheen, of juist bruine ogen met vlekjes blauw. Gedeeltelijke heterochromie kan zowel in één oog als in beide ogen voorkomen.
Centrale heterochromie
Bij deze vorm van heterochromie heeft de rand van de iris een andere kleur dan de rest van de pupil. Het centrale gedeelte van je oog is bijvoorbeeld blauw, maar de rand van de iris is groen of bruin.
De oorzaken van heterochromie
Zoals we eerder in dit artikel al hebben aangegeven, wordt heterochromie veroorzaakt door een tekort aan melanine in het oog. Maar dat wil niet zeggen dat heterochromie altijd aangeboren hoeft te zijn. Er kunnen ook externe redenen zijn waardoor je lichaam minder melanine aanmaakt. We zetten de mogelijke oorzaken graag even voor je op een rijtje.
Aangeboren heterochromie
Wanneer je aangeboren heterochromie hebt, betekent dit dat de oogafwijking een genetische oorzaak heeft. Door de familiegenen heb je een tekort aan melanine in je lichaam, waardoor je ogen niet precies dezelfde kleur zullen hebben. Aangeboren heterochromie kan iedere vorm van heterochromie aannemen. Het kan zijn dat het verschil in oogkleur niet direct zichtbaar is, omdat de definitieve oogkleur van een baby pas kan worden vastgesteld wanneer het kindje tussen de zes en acht maanden oud is.
Wanneer ouders merken dat hun baby twee verschillende kleuren ogen heeft, is het slim om zo snel mogelijk een afspraak te maken met de oogarts. Ook wanneer het kindje nog geen zes maanden oud is. Aangeboren heterochromie kan namelijk worden veroorzaakt door het Horner-syndroom of neurofibromatose. Om deze mogelijkheden uit te sluiten, is het belangrijk om hier zo snel mogelijk de nodige medische onderzoeken voor te laten uitvoeren.
Heterochromie door een ziekte
Krijg je pas op latere leeftijd last van kleurverschil in je oog? Dan wordt het hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door een externe reden, bijvoorbeeld een ziekte. Uveitis (oftewel een ontsteking in het oog) of een oogtumor kunnen bijvoorbeeld invloed hebben op de hoeveelheid melanine in je oog. Hierdoor kunnen plotselinge kleurverschillen ontstaan.
Ook bij glaucoom kan het risico op heterochromie toenemen. Glaucoom is een oogziekte waarbij de oogzenuw wordt beschadigd. Tijdens de behandeling voor glaucoom kun je medicatie toegeschreven krijgen die de kans op heterochromie vergroot. Het is belangrijk om dit goed met je oogarts te bespreken, zodat je bent voorbereid op de mogelijke kleurverschillen en je je niet onnodig zorgen hoeft te maken.
Heterochromie door het overmatige gebruik van oogdruppels
In zeer extreme gevallen kan heterochromie ook worden veroorzaakt door een overmatig gebruik van oogdruppels voor glaucoom. In deze oogdruppels kan latanoprost zitten wat invloed kan hebben op de hoeveelheid melanine in de iris. Met overmatig gebruik bedoelen we meerdere keren per dag, gedurende een lange periode. De oogdruppels worden dan zo vaak gebruik dat ze de pigmentvorming in het oog kunnen aantasten.
TIP: Gebruik jij oogdruppels voor glaucoom? Zorg ervoor dat er altijd minimaal 12 uur tussen het druppelen zit.
De behandeling van heterochromie
In tegenstelling tot veel andere oogafwijkingen is heterochromie gemakkelijk te herkennen. Wanneer je kleurverschil opmerkt in je ogen, is het belangrijk om direct een afspraak te maken met de oogarts. In de meeste gevallen is het volkomen onschuldig en is er geen behandeling nodig, maar de arts kan wel de nodige onderzoeken doen om te kijken of er een onderliggende oorzaak is.
Heterochromie en het dragen van lenzen
Heterochromie heeft geen invloed op je zichtvermogen Dat wil zeggen dat een eventuele oogafwijking los staat van het kleurverschil. Mensen met twee verschillende kleuren ogen kunnen dan ook zonder problemen lenzen dragen. Mensen met volledige heterochromie kiezen er soms zelfs voor om kleurlenzen te dragen, zodat ze toch dezelfde kleur ogen lijken te hebben en niet iedere keer opnieuw uit hoeven te leggen waardoor het verschil is ontstaan.
